Yeni mezun ya da çalışan olsun iş arama sürecinde takip edilen yöntemlerin genelde bir özgeçmiş hazırlanması, ilanların takip edilip başvuru yapılması ve iş görüşmeleri gibi klasik yollar olduğu görülmektedir. Ancak tüm bu yöntemlerin yanında etki yaratacak ve iş arayanları daha çabuk sonuca götürecek farklı teknikler de kullanılabilir. Vermiş olduğum “Etkili CV (özgeçmiş) Hazırlama ve Mülakat Teknikleri” eğitimimin içeriğini oluştururken karşıma genelde yukarıda bahsettiğim klasik yöntemler çıktı.
Yedek subay askerlik dönemimin eğitim kısmında teorik ve uygulamalı klasik düzenli ordu eğitimleri almıştık. Bunun yanında bir gün özel operasyonlarda görev almış bir subay tarafından bize gerilla yöntemler de aktarılmıştı ve bu yöntemlerin yazılı olarak bir yerde bulunmadığı ve tamamen tecrübi yöntemler olduğu iletilmişti. İş dünyasında pazarlama teknikleri arasında da “Gerilla Pazarlama” adıyla sıra dışı yöntemler karşımıza çıkmaktadır. Ben de bu yazımda iş arama sürecinde uygulanabilecek ve benim “Gerilla İş Arama Teknikleri” adını verdiğim yöntemlerden bahsedeceğim.
1.Networking
Uzun zamandır “Çevre” diye alışageldiğimiz “Networking”, iş arama sürecinde en çok ihtiyaç olunan başlık. Ancak network kısa sürede yapılacak ve sadece iş arama sürecinde ihtiyacımız olan bir gereklilik değil, tüm hayatımız boyunca ihtiyacımız olacak bir özelliktir. Çok fazla detayları olan ve ayrı bir başlıkta değerlendirilecek networking için mutlaka mesleğiniz ve sektörünüz-hatta farklı iş kollarında dahi- network oluşturmalısınız.
2.Kongre, Seminer, Eğitim Etkinlikleri
Öncelikle bu tarz organizasyonlara katılabilmek için bunlardan haberdar olmanız gerekir. Katıldığım birçok organizasyon sonrası çevremden bu tarz organizasyonlara katılmak isteyen ve haberdar olamayan arkadaşlarımdan mesajlar alıyorum. Bunun için sosyal ağlar, internet, yazılı ve görsel medya, mail grupları, gazeteler vb. birçok yöntem takip edilebilir. Birçoğu ücretsiz olan bu organizasyonlarda hem işiniz ile ilgili yeni ve güncel bilgiler edinebilir hem de birçok önemli isimle tanışma fırsatı yakalayabilirsiniz.
3.Fuarlar
Özellikle işiniz ile ilgili organize edilen fuarlar networking oluşturma, işiniz ile ilgili günceli takip etme gibi faydaları vardır. Fuarları ben bir nevi eko sisteme benzetirim. Nasıl bir silikon vadisinde her türlü yaşam bilişim ve girişimcilik üzerine oluşuyorsa, bir Kapalıçarşı’da altın, Modoko’da mobilya konuşuluyorsa, fuarlarda da ilgili firmalardan, yayın organlarına, meslek birliklerinden ilgili kurumlara kadar birçok ilgiliye ulaşma imkanı bulunmaktadır.
4.Sosyal Etkinlikler, Hobiler
Bazen çoğu iş bağlantıları resmi ortamların dışında oluşan kontaklarla sağlanabilmektedir. Örneğin müzik ile ilgileniyorsanız katıldığınız bir grupta bir şirketin CEO’su, spor yaptığınız bir ortamda bir üst düzey yönetici, bir sergi ya da sanatsal faaliyette önemli bir isimle tanışıp bağlantı kurmamak işten değil.
5.Sivil Toplum Kuruluşları
Gönüllülük temeli ile üye olup katkı sağladığınız bir sivil toplum kuruluşu veya sosyal sorumluluk projesinde yine aynı şekilde kilit isimler ile tanışmanız mümkün. Ancak tabiki böyle bir topluluğu katılmaktaki öncelikli amacınız bir fayda sağlamakla olmalıdır.
6.Meslek Birlikleri ve Dernekler
Bugün hemen her meslek grubunun birkaç farklı meslek birliği örgütü ya da derneği bulunmaktadır. Bu örgütlere üye olarak hem mesleğinize katkı sağlayabilir, katkıda bulunabilirsiniz hem de meslek grubunuz ile ilgili çok geniş bir kitleye ulaşma şansınız olabilir.
7.Mezun Dernekleri
Aynı şekilde mezun olduğunuz lise, üniversite ve diğer eğitim kurumlarının mutlaka mezunlar derneği oluşumları vardır. Özellikle çok köklü bazı lise ve üniversitelerin çok etkili mezun etkileşimleri ve desteği olduğu bilinmektedir. Bu tarz oluşumların içinde yer almak yine size fayda sağlayacaktır.
8.İş Bulma Örgütleri ve Teşvikler
Özellikle zaman zaman hükümet tarafından teşvik edilen, özellikle İşkur, belediyeler, bakanlıklar vb. kurumlar tarafından istihdam sağlamak adına açılan ve sonunda iş garantisi olan meslek kursları da farklı bir fırsat olarak karşımıza çıkmaktadır.
9.”T” Modeli
Tüm bunların yanında kişinin de bir işe başvururken tecrübe, tahsil ve diğer yeteneklerinin yanında uzman olduğu bir konu olması farklılık yaratacaktır. “T” modeli diye adlandırılan bu modelde her şeyin bir şeyini ve bir şeyin her şeyini iyi bilmek size önemli bir fark yaratır. Özellikle bazı iş arama sitelerinde bu özel yetenekler bazı kilit sözcükler ile aratılır. Örneğin çok özel cihaz ya da makinayı kullanmak, bir programlama dili bilmek, özel bir sertifikaya sahip olmak gibi.
10.Proje Grupları
Yukarıda bahsettiğim dernek ya da oluşumların zaman zaman özel bir konuda yapmak üzere proje grupları oluşturduklarını biliyoruz. Bu tarz proje gruplarına katılarak hem tecrübe kazanabilir hem de yeni iş fırsatları yakalayabilirsiniz.
11.Arkadaş Grupları
Okuduğunuz okullardan, yaşadığınız yerden, iş çevresinden vb. birçok arkadaşınız olmaktadır. Bu arkadaş grupları ile ilişkilerinizin sürekli, sıcak ve samimi bir şekilde olması, bir ihtiyaç doğrultusunda size katkı sağlayacaktır. Ancak burada dikkat edilmesi gereken konu yıllarca hiç aramadığınız bir arkadaşınızı sadece ihtiyacınız olduğunda aramanız çok doğru olamayacak ve amacına ulaşmayacaktır. Aynı zamanda iş aradığınızı etrafa duyurarak, arkadaşlarınızın kendi şirketlerinde ya da etraflarında oluşacak iş fırsatlarını size bildirmelerini sağlayacaktır.
12.Sosyal Ağlar
Teknolojinin gelişimi ile beraber en etkili networking araçlarından biri sosyal ağlar olmuştur. Özellikle işinizin içeriğine bağlı olarak başta Linkedin olmak üzere, Facebook, Instagram, Twitter gibi sosyal ağları etkin kullanmakta size ciddi faydalar sağlayacaktır. Bu ağlardaki bilgilerin tam ve doğru olmasına dikkat ederek ve örneğin Linkedin’de bir makale yazarak, bir blog sayfası oluşturarak bir çok kişiye ulaşabilir ve tanınabilirsiniz.
13.Entellektüel Bilgi
Mesleğiniz yanı sıra birçok farklı konu ve alanda; günlük siyasi, ekonomik, sosyal, kültürel, sportif konularda günceli takip ederek haberdar olmak görüşme ve sohbetlerde size fark getirecektir.
14.Okuma
Sadece iş arama sürecinde değil hayatımızda mutlaka okuma olmalı. Özellikle mesleki kitap ya da yayınları okumanın yanında farklı konularda da yazı ya da kitap okumanız gelişiminize olumlu katkı sağlayacaktır. Örneğim bir mühendisin sosyal, sanatsal, felsefe vb. konularda kitaplar da okuması yaratıcılığına olumlu katkı sağlayacaktır. Bunun yanında geçmişte ve günümüzde alanında başarılı olmuş kişilerin biyografileri de okunması gereken kitaplar arasında olmalıdır.
15.Asansör Sunumu (Elevator Pitch) ve Small Talk
Yukarıda bahsettiğimiz yöntemlerin etkin kullanılabilmesi ve hayata geçirilmesi için bazı ilave yeteneklerinizi geliştirmenizde fayda var. Bunlardan biri özellikle girişimcilerin ve satışçıların çok kullandığı “Asansör Sunumu” ve “Small Talk” yöntemleri sayılabilir. Kısaca diyelim ki herhangi bir sebeple gittiğiniz bir şirketin 20. Katında asansöre bindiniz ve zemin kata ineceksiniz. Asansör 17.katta durdu ve sizin tanışmak istediğiniz üst düzey bir kişi asansör bindi ve selamlaşarak konuşmaya başladınız. Asansör zemine ininceye kadar birkaç cümle ile etkili bir sunum yapmak size çok farklı fırsatlar yaratabilir.
16.Etkili İletişim
Tüm bunların yanına hem iş görüşmelerinde hem de iş hayatında Aktif dinleme, güçlü soru sorma, olumlu ifade, etkili beden dili, kişisel imaj ve ilk izlenim gibi etkili iletişim konularında da başarılı olmanız ilişkilerinizde size fark getirecektir.
Tüm bunlara ilave olarak tanıştığınız kişilerin isimlerini aklımızda tutarak isimleri hitap etmek, ilgili kişilerin iş hayatı harici konularda da bilgi sahibi olmanız -Tuttuğu takım, hobisi, son gittiği tatil, vb.- ve bunları bir şekilde aklımızda tutarak -gerekirse kayıt ederek- bir sonraki görüşmede ilgili konudan bahis açmak sohbeti ve ilişkileri daha olumlu hale getirecektir.
Bunların yanında kişisel olarak çok sıcak bakmadığım özellikle tanıdık, eş dost vasıtası ile iş bulma, kültürümüzde çok yaygın olan siyasi bağlantılar ya da Amerika’dan ithal Business Networking oluşumları gibi yöntemler de çok uygulanan teknikler olarak karşımıza çıkmaktadır.
Tüm bunlara ilave önerebileceğiniz farklı iş arama yöntemlerini yorum kısmında paylaşırsanız sevinirim. Tüm iş arama veya değiştirme sürecinde olanlara faydalı olması dileğiyle, bol şanslar dilerim.
Saygılarımla
Osman Kaya